سخنران کلیدی
سفری به مدل سازی کاربر: مروری بر مدلسازی انسان و اجتماع با بکارگیری رویکردهای فناورانه
مدلسازی کاربر، یکی از مفاهیم کلیدی در حوزه تعامل انسان و کامپیوتر است که از طریق مطالعه و تحلیل رفتار و نیازهای کاربران تلاش می کند که سیستم ها را تا حد ممکن با کاربر و نیازها و ترجیحات وی منطبق کند. با پیشرفت فناوری و انتقال اکثر فعالیت‌ها به فضای مجازی، شناخت و درک کاربران توسط سازمان‌ها و شرکت‌ها برای ارائه‌ی تجربه‌ای بهتر به کاربران به امری حیاتی بدل شده‌است. در این مفهوم، تحلیل داده‌های کاربران، شناخت نیازها، تفاوت‌ها و ترجیحات آن‌ها، به عنوان یک مرحله‌ی اساسی در جهت بهبود فرآیندها و افزایش رضایت کاربران مطرح می‌شود.
در این سخنرانی، قصد داریم به واسطه یک چارچوب مفهومی که پیچیدگی در مدلسازی را سازمان‌دهی کرده، به بررسی طبقات مختلفی از مدلسازی بپردازیم و در هر طبقه، بهترین فناوری روز را مورد موشکافی قرار دهیم.
این ارائه با شرحی بر مدلسازی علوم فیزیک-نظری آغاز می‌گردد و با مطالعه ساختار سلول و بافت، ادامه یافته، سپس به بررسی مدلسازی در علوم اعصاب و مغز می پردازد. این روند با معرفی نظریه‌های روانشناختی انسان در قالب مدل پیش رفته و نهایتا با ورود به مباحث جامعه‌شناسی، مدلسازی یک جمعیت نیز مورد بحث قرار می‌گیرد.
این سخنرانی یک فرصت مناسب برای اشتراک دانش، تجربیات و نکات کلیدی در زمینه‌ی مدلسازی کاربر است که به کمک آن، متخصصین علوم رایانه، روانشناسان، جامعه‌شناسان و دیگر مخاطبان، می‌توانند با بهترین راهکارهای شناخت و پاسخگویی به نیازهای مختلف کاربران و نیز خلق تجربه هایی به قامت هر کاربر در سامانه های اتوماتیک آشنا شوند. سامانه هایی که از طریق بازنمایی کاربر بتواند کار درست را در زمان درست و از مسیر و رویکرد درست انجام دهد.
سخنران : دکتر آرش حیدری
عضو هیئت علمی گروه مطالعات فرهنگی دانشگاه علم و فرهنگ تهران
Arash.heydari@usc.ac.ir
شکاف دیجیتال: گفتاری دربارۀ نسبت فضای مجازی و فضای اجتماعی
«مسئلۀ اجتماعی، راه حل اجتماعی دارد» این گزارۀ کلیدی محوریتی اساسی در فهم علوم اجتماعی دارد. فقدان مواجهه با این گزاره موجب می‌شود که برای حل مسائل اجتماعی مسیرهایی غیر اجتماعی پیموده شود و این مسیر ضرورتاً با شکست مواجه خواهد شد. فهم امر اجتماعی همواره نسبتی با مفهوم فضا دارد. فضای اجتماعی در حدفاصل کنش‌ها، تعامل‌ها و روابط میان افراد شکل می‌بندد و چیزی را خلق می‌کند که «حوزۀ عمومی» نامیده می‌شود. حوزۀ عمومی عرصۀ تعاملات نمادین و معنادار انسان‌ها است و مجموعۀ وسیعی از الگوهای تعاملی را در بر می‌گیرد. این شبکۀ تودرتو که حاصل کنش و واکنش میان انسان‌هاست ساختاری نظام‌مند به خود می‌گیرد و به سیستمی سیال بدل می‌شود. این سیستمِ سیال واجد کلیتی می‌شود که چیزی بیش از تک تک اجزای آن است. این تبیین بدان معناست که «جامعه جمع جبری تک تک افراد نیست» بلکه نظامی است که در نتیجۀ تعاملات جزئی واجد یک کلیت می‌شود و امور اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و… را در بر می‌گیرد. از این حیث جامعه یک کلیت است، یک فضای خلق شده است که بخش‌ها، اجزا و خرده‌نظام‌هایی دارد. با این مقدمه، فضای مجازی را باید زیرمجموعۀ فضای اجتماعی دانست. خطای رایج در فهم رابطۀ میان فضای اجتماعی و فضای مجازی آنجاست که گاه این دو را اینهمان فرض می‌کنند و فهم امر اجتماعی و فضای اجتماعی را به فهم فضای مجازی تقلیل می‌دهند. درست در این نقطه است که مفهوم شکاف دیجیتال موضوعیت می‌یابد. جنس و نوع و کیفیت دسترسیِ کاربران به فضای مجازی تابع شرایط اجتماعی آنهاست. نابرابری‌ها، تضاد‌ها و تعاملات اجتماعی در فضای مجازی بازتولید می‌شوند. به عبارت دقیق‌تر شکاف‌هایی که در قلمرو اجتماعی در سطوح مختلف (سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی) تولید می‌شوند در قلمرو مجازی تکرار و تثبیت می‌شوند. درست در همین نقطه است که دربارۀ فهمِ نسبت فضای اجتماعی و فضای مجازی نیاز به بازاندیشی اساسی وجود دارد. فروکاست فهم فرایندهای اجتماعی، مسائل اجتماعی، و فضای اجتماعی به فضای مجازی به معنای نادیده گرفتن منطق درونیِ امر اجتماعی است. فضای مجازی مبتنی بر بازنمایی است، اینکه چه کسی در چه جایگاهی توان بازنمایی بیشتری دارد بیش از آنکه به فضای مجازی مرتبط باشد به فرصت‌ها و امکاناتی وابسته است که در فضای اجتماعی کسب شده است. بنابراین بازنمایی فضای مجازی همواره واجد شکافی بنیادینی است با آنچه در فضای اجتماعی در حال رخ دادن است. با این اوصاف، گفتار حاضر تلاشی است برای مفهوم‌پردازیِ نسبت میان این دو فضا و توضیح چگونگی بازتولید روابط نابرابر اجتماعی در فضای مجازی.
کلیدواژگان: فضای مجازی، فضای اجتماعی، شکاف دیجیتال، بازتولید نابرابری